Cennet Çukuru
Konya Musalla kabristanının en eski yerinin 141no.lı adada yer alan ve Cennet Çukuru olarak adlandırılan yeridir.
Buranın kenarında birde kuyu vardır. Uzun yıllar Konyalıların, bu kuyudan aldıkları su ile zemzem aşıladıkları rivayet edilir.
Tarihçi Hanefi Aytekin, İç Anadolu Türklüğü’nün ilk toplu mezar şehitliğinin burası olduğunu söyler. O zamanlar burası bataklık bir bölgedir.
Sultan Alparslan’ın Anadolu’nun fethi öncesinde buralara gönderdiği öncü birliklerin, Bizanslılar tarafından şehit edilerek atıldıkları yer burasııdır. (İsmail Hakkı Konyalı, 1964, 368)
Halk arasında yaygın olan bu rivayetin ne derece doğru olduğunu bilmiyoruz.
Burada bulunan kabir taşları gerçekten dikkat çekicidir.
Mehmet Ali Uz- Makale (Konya Hazire ve Kabristanları II)
Musalla mezarlığında kutsal mekanlar
Musalla mezarlığında en önemli mekan bana göre “cennet çukuru” dur ondan sonra türbeler gelir. Sırasıyla bular olan edindiğim bilgileri sizlere aktarayım. Cennet çukurunun tarihi Selçuklu sultanı Alpaslan, Anadolulun fethi için öncü birliklerini Konya ya göndere bilir. Fakat öncü birlikler Bizanslılar tarafından olan yakalanarak şehit edilir. Cenazeler o zaman derin bir çukurluk olan şimdiki adı cennet çukuru olan yere atılırdı. Bu Bilgi Konya Büyükşehir belediyesinin bu çukurun bir köşesine diktiği levhada aynen vardır. Fakat bu olayla ilgili vesikalaşmamış bir bilgi daha var.
Anadolulun fethi için görevlendirilen büyük Selçuklu sultanı Kutamışoğlu Süleyman Şah on günde Toros dağlarını aşarak Akviran,Taşkent Hadim ve Ermenek tarafına gelerek ordularını yerleştirir. Konya halkında bilgi edinmek için öncü birliklerini gönderir. Ama bu öncü birlikler Bizanslılar tarafından yakalanarak bataklık halindeki bir çukura atılır. Öncü birliklerin şehit haberini alan Süleyman şah büyük bir hızla gelerek Konyayı fetih eder. Öncü birliklerinin şehitlerini bularak cennet çukuru denen yere defnedilmesini emreder. O tarihten sonra bütün şehitlerimiz buraya gömülürler. Ve burası kutsal bir yer olduğundan Selçukluların önemli devlet adamları bir ayrıcalık olduğundan dolayı gömülmeyi vasiyet ederler. Bu kutsal mekana gömülmek Selçuklulardan itibaren günümüze kadar devam eder. Burada o kadar mezar var ki adım atmak imkansız. Burada bulunan mezar taşları da değişik bazı araştırma yazarlarımız yeşil renkli mezar taşlarının Selçuklulara, pembe renkli olanlarında Osmanlılara ait olduğunu ifade ediyorlar Selçuklu mezar taşları olduğunu zannedilen büyük bloklar şimdi kaldırılmış durumda olabilir. Cennet çukuru garnizon şehitliğinin tam arka kısmındadır. Takriben soom yarı çapında daire şeklinde ve başka dar derinlikte bir çukurluktur. Zamanımızda koruma altına alınarak etrafı ahşap parmaklıklarla çevrilidir. Orta kısmına yakın küçük bir tepede burasının bir şehitlik olduğunu belirten bir bayrağımız dalgalanmaktadır.
Bazı araştırmacılarımız cennet çukuru içinde kalan bir zemzem aşılama kuyusundan bahseder. Kuyunun yeri zamanımızda kaybolmuştur. Yakındaki bir türbenin civarında olduğu zannediliyor.kutsal vaziyeti ifa eden hacılarımız, beraberinde getirdikleri zemzem suyundan bir fincan dolusu suyu bir kuyuya dökerlermiş hacca gidemeyen halk bu sudan içmekle sevap kazanırlarmış. Böylece bu kuyuya zemzem aşılama kuyusu ismini vermişler.
A. Yılmaz ERMİŞ – Makale ( Musalla mezarlığında kutsal mekanlar)